از دست دادن شنوایی (افت شنوایی) زمانی اتفاق می افتد که هر بخشی از گوش یا سیستم شنوایی به روش معمول کار نمی کند. گوش انسان از بخش های مختلفی تشکیل شده است که اصوات محیطی را دریافت کرده و در نهایت درک خواهد کرد. این اجزاء از بیرون به سمت داخل شامل موارد زیر است:
1.گوش بیرونی
گوش خارجی شامل موارد زیر است:
لاله گوش یعنی قسمتی که در کناره های سر خود می بینیم / مجرای گوش که صدا را به سمت داخل می برد / پرده گوش که گاهی اوقات غشاء تمپان نامیده می شود و جداکننده ی گوش خارجی و گوش میانی است.
2.گوش میانی
گوش میانی از موارد زیر تشکیل شده است:
پرده گوش که دیواره بیرونی آن را تشکیل داده است و به استخوانچه ها متصل است / سه استخوان کوچک به نام استخوانچه که حرکت پرده گوش را به گوش داخلی می فرستند.
3.گوش داخلی
گوش داخلی از موارد زیر تشکیل شده است:
اندام شنوایی شبیه به حلزون که به حلزون گوش معروف است / کانال های نیم دایره که به تعادل کمک می کند / اعصابی که به مغز می روند و اطلاعات شنوایی و تعادل را منتقل می کنند (عصب شنوایی).
مسیرهای سیستم شنوایی
مسیر شنوایی اطلاعات صوتی را هنگام انتقال از گوش به مغز پردازش می کند. این مسیرهای عصبی که از ساقه مغز عبور میکنند و به هر دو نیمکره مغز می روند، بخشی از سیستم شنوایی ما هستند.
انواع کم شنوایی
چهار نوع کم شنوایی وجود دارد:
افت شنوایی انتقالی: کاهش شنوایی ناشی از چیزی که مانع عبور صداها از گوش خارجی یا میانی می شود. این نوع کم شنوایی اغلب با دارو یا جراحی قابل درمان است.
افت شنوایی حسی-عصبی: از دست دادن شنوایی زمانی رخ می دهد که مشکلی در نحوه عملکرد گوش داخلی یا عصب شنوایی ایجاد شود.
افت شنوایی مختلط یا آمیخته: کاهش شنوایی که شامل هر دو نوع کم شنوایی انتقالی و حسی-عصبی می شود.
اختلال طیف نوروپاتی شنوایی: از دست دادن شنوایی زمانی رخ می دهد که صدا به طور عادی وارد گوش می شود اما به دلیل آسیب به گوش داخلی یا عصب شنوایی، صدا به گونه ای سازماندهی نمی شود که مغز بتواند درک کند. در واقع فرد صداها را می شنود اما درک نمی کند.
شدت کم شنوایی
میزان کم شنوایی می تواند از خفیف تا عمیق متفاوت باشد:
خفیف: فرد مبتلا به کم شنوایی خفیف ممکن است برخی از صداهای گفتاری را بشنود اما صداهای آرام، به سختی شنیده می شوند.
متوسط: هنگامی که فرد دیگری در سطح عادی صحبت می کند، ممکن است تقریبا هیچ گفتاری را نشنود.
شدید: هنگامی که فرد در سطح عادی صحبت می کند، فرد مبتلا به کم شنوایی شدید هیچ گونه گفتاری نمی شنود. او تنها قادر به شنیدن برخی از صداهای بلند است.
عمیق: فرد مبتلا به کم شنوایی عمیق هیچ گونه گفتاری را نمی شنود و فقط صداهای بسیار بلند را ممکن است بشنود.
کاهش شنوایی را می توان به شرح زیر نیز توصیف کرد:
- یک طرفه یا دو طرفه: یعنی کاهش شنوایی در یک گوش (یک طرفه) یا هر دو گوش (دو طرفه) رخ داده است.
- پیش زبانی یا پس زبانی: از دست دادن شنوایی قبل از اینکه شخص صحبت کردن را بیاموزد، رخ داده است (پیش زبانی) یا پس از آنکه شخص صحبت را یاد گرفت (پس زبانی)
- متقارن یا نامتقارن: کاهش شنوایی در هر دو گوش یکسان است (متقارن) یا در هر گوش متفاوت است (نامتقارن).
- پیشرونده یا ناگهانی: کاهش شنوایی با گذشت زمان بدتر می شود (پیشرونده) یا سریع اتفاق می افتد (ناگهانی).
- نوسانی یا پایدار: کاهش شنوایی با گذشت زمان بهتر یا بدتر می شود (نوسانی) یا در طول زمان ثابت می ماند (ثابت).
- شروع مادرزادی یا اکتسابی/تاخیری: از دست دادن شنوایی در هنگام تولد وجود دارد(مادرزادی) یا در طول عمر ظاهر می شود (شروع اکتسابی یا تاخیری).
علل و درمان
کم شنوایی دارای انواع مختلفی است و هر یک از آنها نیز به دلایل مختلفی ممکن است ایجاد شوند. مواردی مانند
- تجمع جرم گوش یا وجود جسم خارجی
- عفونت های گوش
- افزایش سن
- بیماری های خودایمنی
- تومورها
- اختلالات ژنتیکی
- کم شنوایی ناشی از قرارگیری در معرض نویز شدید
- داروها و مواد شیمیایی خاص
برخی از موارد فوق با استفاده از تکنیک های جراحی یا با دارو قابل درمان هستند. در غیراین صورت فرد برای دریافت سمعک ارجاع خواهد شد. تشخیص نوع و محل احتمالی آسیب شنوایی توسط متخصص گوش و حلق و بینی انجام خواهد شد. او برای تشخیص خود به تست ها و ارزیابی های مختلفی نیاز دارد که توسط شنوایی شناس انجام می شوند. پس از تایید اینکه کم شنوایی به روش های دیگر قابل درمان نیست، فرد برای دریافت سمعک به شنوایی شناس مراجعه خواهد کرد.
بدون دیدگاه